Dünyanın ilk dijital sanat müzesi olan Japon kolektif TeamLab, Museum of Dream Space (MODS)’e telif haklarının ihlâli gerekçesiyle dava açtı. İlk suçlamayı 2019’da yapan TeamLab, 2018’de kurulan MODS’un kendilerine ait sergi görsellerini içerikleri ve tanıtım videolarında kullandığını iddia ediyor.
Pace Gallery ya da Disney gibi farklı sanat kurumları, çok uluslu şirketlerle çalışan TeamLab, sergilenme ya da kullanım süresine göre anlaşmalarından bir ya da birkaç milyon dolar kazanıyor. İddialara göre MODS’un “Universe of Water Particles, Transcending Boundaries” (2017) isimli sergisi, TeamLab tarafından Pace Gallery için hazırlanmış ve 2015 yılında izleyiciyle buluşmuştu. Kurulduğu ilk yılda, TeamLab’in iki milyon izleyiciden elde edilen geliri 50 milyon dolar’dı. Japon kolektif, izinsiz sergilemeyle uğradıkları gelir kaybının telafisini talep ediyor. Nitekim MODS sergisini ziyaret edenlerin sayısı bir hayli muğlak. Yalnızca lisans haklarının ihlâli bile ziyaretçi ücreti dışında bir dava konusu.
MODS açıklamalarında, Japonya ve ABD arasındaki ticaret anlaşması nedeniyle TeamLab için özel bir lisans sözleşmesi gerekmediğine dikkat çekiyor. O nedenle MODS, TeamLab’in kendilerine dava açamayacağını beyan ediyor. Öte yandan kendi sergilerinde, önceki enstalasyonlarda kullanılan fikir ve tasarımların yeniden derlenmesiyle oluşan, çok katmanlı bir yapıya işaret ediyor. Mekan yerleştirmelerinde kullanılan, havaya asılan ve renk değiştiren LED’lerin pek çok sanatçı tarafından benimsenen bir üretim pratiği olduğuna dikkat çekiyor. MODS, bu konuda Yayoi Kusama’yı örnek gösteriyor.
Mahkemede verilecek kararın, sanal sergilerin telif hakları konusunda emsal bir kararı teşkil edeceği düşünülüyor. Taraflar anlaşmaya varamazsa, duruşma Ağustos’a ertelenecek.
TeamLab Dijital Sanat Müzesi
TeamLab Dijital Sanat Müzesi
TeamLab Dijital Sanat Müzesi
Comments